فشار ( پرشر) pressure

فشار عبارت است از میزان نیروی وارد شده بر یک سطح معین، که با علامت اختصاری P نشان می دهند. چنانچه واحد نیرو  بر حسب نیوتن و واحد سطح بر حسب متر مربع باشد ، واحد فشار، نیوتن بر متر مربع یا همان پاسکال (Pascal)  خواهد بود. همچنین می توان با اندازه گیری نیرو میزان فشار سیال را محاسبه کرد. برای مثال فشاری که هوای اطراف زمین ، به سطح زمین وارد می کند برابر است با 32/101 کیلو پاسکال، و به آن فشار جو یا اتمسفر (Atmosphere pressure) گفته می شود.

فشار یکی از متغیرهای چهارگانه ای است که اندازه گیری آن در صنایع فرآیندی مورد توجه می باشد ، همانطور که می دانید فشار عبارت است از میزان نیروی وارده بر یک سطح معین ، چنانچه واحد نیرو بر حسب نیوتن و واحد سطح بر حسب متر مربع باشد ، واحد فشار بر حسب نیوتن بر متر مربع یا همان پاسکال خواهد بود . آنچه در این فصل مد نظر است ، اندازه گیری فشار سیالاتی از قبیل گاز ، مایع ، بخار یا ترکیبی از آنها است ، که به یک سطح معین وارد میشود ، می توان با اندازه گیری نیرو میزان فشار سیال را محاسبه کرد . به  عنوان مثال فشاری که هوای اطراف زمین ، به سطح زمین وارد می کند برابر با 32/101 کیلو پاسکال است ، و به آن فشار جو یا اتمسفر گفته می شود.

میزان فشار سیار بسیار مهم می باشد و کنترل لحظه ای آن از واجبات هر صنعت فرآیندی ای می باشد برای مثال اگر فشار در خط لوله یا مخزن بالا رود امکان انفجار و یا ترکیدن خط لوله یا مخزن وجود دارد که ممکن است خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری را به بار آورد.

.

واحد اندازه گیری فشار

یکی از واحد هایی که از سوی سازمان بین المللی استاندارد برای فشار تعیین شده بار (Bar) می باشد که معادل 100 کیلو پاسکال است. فشار معمولا نسبت به یک نقطه مرجع اندازه گیری می شود که عموما این نقطه فشار هوا (Atmosphere pressure) در نظر گرفته می شود. فشار هوا در یک نقطه (Local Atmospheric Pressure) ؛ به دمای محیط ، ارتفاع از سطح دریا و آب و هوای آن منطقه بستگی دارد.

چنانچه فشار هوا را به عنوان نقطه مرجع در نظر بگیریم، سه نوع فشار در صنعت قابل تعریف و اندازه گیری می باشد:

1- فشار نسبی (Gauge Pressure)

مبداء اندازه گیری این فشار، فشار اتمسفر در شرایط استاندارد (1 Bar) می باشد. به عنوان مثال فشاری که 2 بار است به این معنی است که به اندازه 2 بار از فشار جو بالاتر است. فشارهای نسبی مثبت را چنانچه بالاتر از فشار جو قرار گیرند فشار گیج می نامند و چنانچه فشارهای نسبی منفی را که پایین تر از فشار جو قرار می گیرند فشار خلاء ( Vacuum Pressure) می نامند.

در بخش کاربردی و عملیاتی، فشار نسبی بیشتر از دیگر انواع فشار به کار می رود.

برای نمایش فشار نسبی از Psig یا Barg و یا Kpag استفاده می گردد که حرف g معرف Gauge می باشد.

2- فشار مطلق (Absolute Pressure)

مبداء اندازه گیری فشار مطلق نقطه صفر ( فشار خلاء ) می باشد. فشار مطلق برابر است با مجموع فشار هوا و فشار نسبی سیال.از این نوع فشار بیشتر در شرایط آزمایشگاهی یا محاسبات مهندسی استفاده می گردد.

برای نمایش فشار مطلق از Psia یا Bara یا Kpaa استفاده می گردد که حرف a معرف Absolute می باشد.

فشار جو برابر با 7/14 Psia  یا صفر Psig می باشد.

3- فشار تفاضلی (Differential Pressure)

هنگامی که از فشار تفاضلی صحبت می شود منظور اختلاف فشار بین دو نقطه می باشد. هنگامی که فشار مورد نظر و اندازه گیری شده اختلاف بین دو عدد است می نوان از حرف D که معرف Differential است استفاده کرد.

فشار : نسبت نیرو به واحد سطح      

• فشار هوا در سطح دریای آزاد 1 Bar = 14.695    PSI
• با افزایش ارتفاع ، فشار هوا کاهش می یابد.

فشار اتمسفریک = فشار  Barmatic

• هیدرواستاتیک : فشار ستون مایع (ارتفاع مطرح است ) مبنای SLT است
• Line Pressure: فشاری که دیوار Line وارد میشود.
• فشار استاتیک : فشاری که توسط یک عامل دیگر بوجود می آید مثلاً برای کمپرسورها ، فشار گاز ، برای پمپها فشار سیال
• Working Pressure: یک حالتی از فشار استاتیک
• فشار ابسلوت : در ابسلوت ، فشار اتمسفره = ه
• Gauge فشار = فشار اتمسفر یا فشار ابسلوت  + 1
• مثال فشار اسبوت  =2                      Gauge فشار  = 2 +1= 3

Vacuum: وقتی فشار پایین تر از فشار اتمسفر یک بیفتد فشار Vacuum می گویند.